Bijna de helft van de Belgen werkte tijdens de coronacrisis harder én meer uren (41%). Dit liet sporen na op hun werk-privébalans. Met een gemiddelde score van 6,9/10 blijken Belgische werknemers immers matig tevreden over dat evenwicht. De kunst blijkt het naadloos in elkaar laten overvloeien van werk en privé. Werknemers die hierin slagen zijn opvallend gemotiveerder, gelukkiger en meer tevreden over hun jobinhoud dan zij die werk en privé strikt gescheiden houden. Maar ook de managementstijl heeft een impact op de werk-privébalans van werknemers. 80% van de werknemers met een coachende manager die vertrouwen geeft zijn gelukkig met hun werk-privé evenwicht tegenover amper 1 op 10 werknemers bij wie dat niet het geval is. Werknemers die tevreden zijn over hun work-life balans gaven hun leidinggevende ook een beduidend hogere score dan diegenen wiens weegschaal uit balans is (7.3/10 vs. 5.1/10). Dat blijkt uit een onderzoek in opdracht van HR-dienstverlener Tempo-Team in samenwerking met prof. dr. Anja Van den Broeck, arbeidsmotivatie-expert aan de KU Leuven.

Eén op vijf laat werk en privé in elkaar overvloeien en is meer gemotiveerd en productief

Nood breekt wet tijdens de coronacrisis en heel wat werknemers werken harder dan voor de pandemie en dat had duidelijk gevolgen voor hun balans tussen werk en privé. Wie meer uren heeft gewerkt dan normaal (35%) is opvallend minder tevreden over de balans tussen werk en gezin, dan de werknemers waarbij niets veranderde aan hun werkritme (52%). Bovendien zegt slechts één op de vijf werknemers dat de HR-afdeling goed in het oog hield wie de voorbije maanden harder of meer uren moest werken als gevolg van corona. Amper 15% van de werkgevers onderkent dit.

Helft vindt goed evenwicht

Algemeen vindt bijna de helft van de werknemers een goed evenwicht tussen werk en privé (43%). Dat is een goede zaak, want werknemers die hierover tevreden zijn, blijken productiever (67% vs. 27%), meer tevreden over hun werk (65% vs. 14%) en jobinhoud (64% vs. 23%) dan hun collega’s bij wie dat niet het geval is. Ze scoren ook significant beter op motivatie (62% vs. 17%), werkplezier (62% vs. 12%) en geluk (61% vs. 14%).

Voor één op de vijf werknemers blijft een goede balans tussen zijn persoonlijk en professioneel leven echter een heikel punt dat meer aandacht verdient van de werkgevers.

“Een goed werk-privé evenwicht is niet alleen belangrijk voor de werknemer maar ook voor de werkgevers. Een goede balans heeft immers een positieve impact op retentie. Werknemers waarbij de verhouding tussen hun persoonlijk en professioneel leven niet goed zit, staan vaker open voor een nieuwe job bij een andere werkgever (33%) dan werknemers die er wel tevreden over zijn (22%). Waken over dat evenwicht loont”, licht Prof. Anja Van den Broeck toe.

Overlap werk- en privéleven geeft meer werkplezier

Verrassend genoeg blijkt net een minder strikte afbakening tussen job en gezin de sleutel tot een beter evenwicht tussen die twee. Werk en privé overlappen sterk bij één op de vijf werknemers. Meer dan de helft (54%) houdt echter nog vast aan een strakke scheiding tussen het persoonlijk en professioneel leven.

Werknemers bij wie de grens tussen werk en privé vervaagde, geven opvallend vaker aan productief (57%) te zijn en meer tevreden over hun jobinhoud (55%) dan hun collega’s die de twee strikt gescheiden houden (43% en 36%). Daarnaast zijn ze ook opvallend gemotiveerder (53 vs. 33%), ervaren ze meer werkplezier (50% vs. 33%) en zijn ze gelukkiger (47% vs. 36%).

Wim Van der Linden, woordvoerder bij Tempo-Team licht verder toe: “In alle gevallen blijft het belangrijk te weten dat het vervagen van de grens tussen werk en privé niet voor iedereen de oplossing is. Het gaat net om wat de persoonlijke voorkeur van werknemers uitdraagt. Het is daarbij van belang dat de werkgever én het privéleven de mogelijkheid en ruimte bieden om werk en privé af te stemmen op de wensen van de werknemer. Het is belangrijk om samen goede afspraken te maken en er moet over gewaakt worden dat mensen niet het gevoel krijgen 24 op 7 geconnecteerd te zijn met het werk, zeker wanneer er wordt gewerkt vanuit huis.”

Beter evenwicht met manager als coach

De bal voor een beter evenwicht tussen werk en privé ligt niet enkel in het kamp van de werknemers, ook werkgevers hebben hier een invloed op. Zo zijn werknemers met een coachende leidinggevende die hen vertrouwt (82%), bekommerd is om hun welzijn (66%) en die structuur geeft in de taken (44%), meer tevreden met hun work-life balans dan werknemers wiens baas dat niet doet (resp. 6%, 15% en 25%).

Ook managers die hun medewerkers hybride laten werken, zowel thuis als op kantoor, en die onderhandelen over de aard van het werk hebben een positief effect op het evenwicht werk-privé. Op die manier hebben werknemers meer flexibiliteit over hun werkuren. Zij die hybride werken zijn dan ook meer tevreden over hun work-life balans (50%) dan werknemers die altijd op kantoor werken (40%). Daarnaast geeft 25% van de werknemers die tevreden zijn over hun work-life balans ook aan dat hun werkgevers open staat voor dialoog over de persoonlijke voorkeuren en mogelijkheden.

Maar er zit een addertje onder het gras. Werknemers die thuis vaak overwerken zijn veel minder tevreden over hun werk-privébalans (15%) dan hun collega’s die dat op kantoor doen (32%). Bovendien zijn werknemers die thuis na de werkuren doorwerken, doorgaans vaker actief op zoek naar een nieuwe job (32%) dan de overwerkers op kantoor (18%). Het is dan ook goed dat werknemers vaker op kantoor overwerken (28%) dan thuis (19%).

“Als je als manager wil waken over de werk-privébalans van je werknemers, kan je maar best zelf het goede voorbeeld geven. Wil je bijvoorbeeld dat je medewerkers tijdens hun vakantie niet kijken naar of reageren op e-mails, dan moet je dat als leidinggevende ook niet doen. Medewerkers kopiëren namelijk – bewust of onbewust – het gedrag van hun manager. Het is belangrijk om onderling goede afspraken te maken. Dat is een eerste stap om ervoor te zorgen dat werknemers echt loskomen van hun werk wanneer ze de werkvloer verlaten of hun laptop dichtklappen”, besluit Wim Van der Linden.

*Dit blijkt uit een online bevraging van een representatieve steekproef van 2.589 werknemers en 505 werkgevers in België, representatief op het vlak van taal, geslacht en leeftijd met een maximale foutmarge van 1,93% bij de werknemers en 4,35% bij de werkgevers. De enquête werd uitgevoerd in Q3 2021 door een onafhankelijk onderzoeksbureau in opdracht van Tempo-Team en in samenwerking met prof. dr. Anja Van den Broeck, arbeidsmotivatie-expert aan KU Leuven.